Το Αντίο της Ψυχής

Νιώθω την ανάγκη από την αρχή κιόλας αυτού του κειμένου να ομολογήσω πως δεν υπήρξα ποτέ φαν των Διάφανων Κρίνων, παρ' όλο που μου αρέσει κι έχω θαυμάσει κατά καιρούς μέρος της δουλειάς τους. Ήταν για μένα πάντα από τα συγκροτήματα που «γάβγιζαν» με έναν τρόπο, ενώ τώρα συνειδητοποιώ ότι δε δάγκωναν – διαλέγω αυτή την έκφραση, κυρίως λόγω του σοβαρού και, ίσως για κάποιους και σε νεαρότερες ηλικίες, απειλητικού τους ύφους, και συχνά της ανάσυρσης μακάβριων αντικειμένων σκέψης στη θεματολογία των στίχων. Τώρα, ωστόσο, κι, εξαιτίας της εδώ και μερικούς μήνες εντονότερης εξοικείωσής μου με τη μουσική και τον κόσμο των Κρίνων, αισθάνομαι ότι όσοι τουλάχιστο πιστεύουμε ότι επηρεαστήκαμε με κάποιο τρόπο από τις ερμηνείες του και τα όσα έγραφε, οφείλουμε ένα «αντίο» μαζί κι «ευχαριστώ» στο Θάνο Ανεστόπουλο.

Πρέπει να έχει περάσει πολύ λίγο λιγότερο από μια δεκαετία από τη στιγμή που πρωτάκουσα τις «Μέρες Αργίας», για κάποιους το πιο πολυφορεμένο τους, για άλλους απ' τα πιο χαρακτηριστικά τους. Εγώ θα πω ότι ανήκει σε αυτά που σε σημαδεύουν στο κεφάλι από την πρώτη στιγμή, αν όχι με την αμεσότητα των στίχων του, τότε σίγουρα με τον τρόπο που καταπιάνεται με το σκοτεινότερο θέμα που θα μπορούσε ποτέ να απασχολήσει τον ανθρώπινο νου. Για την ακρίβεια πιθανότατα δεν έχει υπάρξει ποτέ στην πρόσφατη ιστορία του ελληνόφωνου τραγουδιού, τραγουδοποιός του οποίου η persona στους στίχους να αναρωτιέται για το ποιος θα μπορούσε να είναι ο ιδανικός ή ο βέλτιστος τρόπος να αποχαιρετήσει τα εγκόσμια με όρους και συνειρμούς καθημερινού βίου. Υπάρχει και θα υπάρχει πάντα κάτι πανανθρώπινο, τόσο ολοκληρωτικά του καθενός μας στον τρόπο που ο δημιουργός φαντάστηκε την ύστατη αυτή στιγμή, που είναι αδύνατο να μην ανακαλύψει κανείς ότι κάπου κάποτε κι ο ίδιος έχει σκεφτεί έτσι.

Ξεπλέκοντας το κουβάρι αυτής της πτυχής της ελληνόφωνης ροκ ιστορίας οδηγήθηκα πολλά χρόνια αργότερα «Στις Ξέρες Σου» και στο «Έγινε η Απώλεια Συνήθειά Μας». Μολονότι αυτά, όπως και άλλα διαμάντια γραφής του εκλιπόντος δεν προσφέρονται σε όσους επιθυμούν να παραδοθούν για μερικές στιγμές σε έναν κόσμο μουσικής, επιθυμώντας γρήγορα να κλείσει ο κύκλος και να επιστρέψουν στις υπόλοιπες δραστηριότητές τους (αυτό φαίνεται ακόμη κι από τη διάρκεια των τραγουδιών, όπως κι από τις ατέλειωτες στροφές στίχων άλλωστε!), η μουσική και οι στίχοι των Κρίνων θα παραμείνει κάτι αδύνατο να αποπειραθεί ποτέ κάποιος άλλος με τον ίδιο τρόπο. Ο λυρισμός κατάφερε να ποτίσει το έργο του σκοτεινού frontman σε μεγάλο βαθμό, πολύ περισσότερο από το να μετατρέψει τον εαυτό του σε σημαία, ύμνο ή η βασική φωνή σε οποιοδήποτε συμφεροθηρικό ανθρώπινο πολιτικό ή κοινωνικό κίνημα, όπως έχουν αποπειραθεί να γίνουν άλλοι σύγχρονοι και προγενέστεροι ομότεχνοί του.

Στις μύχιες σκέψεις μας, σε όλα αυτά που σιωπηρά παραδεχόμαστε μεταξύ μας ως αυτονόητα ειδικεύτηκαν τα αποστάγματα των στίχων του. Η μοναξιά του σύγχρονου ανθρώπου που ζει ανάμεσα σε τόσους άλλους, κι όμως, το μεγαλύτερο μέρος της ύπαρξής του δεν το μοιράζεται ποτέ μαζί τους είναι από τις κύριες έννοιες που επιστρέφουν στα τραγούδια-ποιήματα ή σκέτο ποιήματά του. Γι' αυτό και απελπισία καραδοκεί όταν σκέφτεται κανείς έστω και για μια στιγμή πως οι άνθρωποι δε γυρνούν να κοιταξουν έναν καλλιτέχνη που φεύγει, ο οποίος αφιερώθηκε σε κάτι που όμοιό του ή ανάδοχος δε μπορεί να εντοπιστεί παρά στις ίδιες τις κατάφωρα διασπασμένες, αποκομμένες από οτιδήποτε έμψυχο πραγματικότητες του 21ου αιώνα που συνεχίζουμε να ζούμε.

Σαν επέκταση των στίχων του Ανεστόπουλου θα μπορούσαμε μόνο να αναρωτηθούμε πως μπορεί να αισθάνθηκε αποχαιρετώντας μια κοινωνία σαν τη δική μας, ως ενεργή μονάδα, τη συγκεκριμένη, οικονομικά κι όχι μόνο τραυματισμένη και ζοφερή στιγμή. Κι αν ακολούθησε κι ο ίδιος τη συμβουλή να προσπαθήσει να αισθάνεται ζωντανός και να δρα έτσι μέχρι το τελευταίο λεπτό ή τουλάχιστο μέχρι εκεί που γινόταν.

Θάνος Ανεστόπουλος: Ζήστε την κάθε μέρα με αλήθεια, έρωτα κι αγώνα 

Έντβαρντ Μουνκ, Πλάι στο Νεκροκρέβατο

By Μαρία Γώγογλου