Τρίτη 20 Σεπτεμβρίου 2016

Τρία Κλικ Προς Απροσδιόριστες Κατευθύνσεις

Ανατρέχοντας στην, όπως θεωρώ, απαραίτητη “τέχνη της ποιήσεως”, που μοναδικά έχει τη δύναμη να νοηματοδοτεί ή τουλάχιστο να σημειώνει κάποια αξία στο πέρασμα της πεζής καθημερινότητας, αυτές είναι κάποιες από τις σκέψεις που έκανα πρόσφατα, μόλις διάβασα τους αγαπημένους μου στίχους από ποιήματα της συλλογής Τρία Κλικ Αριστερά της Κατερίνας Γώγου – όπου ο ελεύθερος συνειρμός της ψυχοθεραπείας συναντά τον ανεπαίσθητο εσωτερικό μονόλογο των μοντερνιστών, και το σχετικό το ακατανόητο.

Όλο ταξιδεύουν οι φίλοι μου / γιατί δεν τους αφήσατε σπιθαμή για σπιθαμή.”

Είναι αναπόφευκτο ίσως στη ζωή να χάνεσαι με άτομα που ταξιδεύουν, όπως και με άτομα στάσιμα. Κάποιοι αναγκαστικά· χρειάζεται να πασχίσουν να εξασφαλίσουν στον εαυτό τους την επιβίωση. Κι αυτή η δύσκολη απόφαση γι' αυτούς δε σημαίνει μόνο την ανάγκη να αναζητήσουν το μεροκάματο σε μια άλλη χώρα, όπως στην εποχή μας είναι προφανές· ιδιαίτερα όταν οι περιορισμοί των συνθηκών στη δική τους χώρα, όπως την παρούσα στιγμή στην Ελλάδα, το έχουν καταστήσει αναπόφευκτο. Μπορεί να σημαίνει, επίσης, την ανάγκη να αλλάζουν συνεχώς παραστάσεις για να μη δεθούν σημαντικά με ένα μέρος ή κάποιο πρόσωπο που τους ενδιαφέρει.
Ή μπορεί κυριολεκτικά το μέρος όπου ζουν να έχει αφανιστεί “σπιθαμή για σπιθαμή”, με τρόπο παρόμοιο με αυτόν που χάθηκαν ολόκληρα χωριά, οι κάτοικοι και τα υπάρχοντά τους κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Μπορεί ένα είδος οικονομικής καταπίεσης να εξαντλεί μέρα με την ημέρα τις νεανικές ψυχές που αντικρίζουν κουφάρια μαγαζιών, έτοιμα να υποχωρήσουν ολοληρωτικά στη βία αναπαραγωγών γκράφιτι συναισθημάτων “φάσμα”, για την αγαπημένη ομάδα ή έναν έρωτα που μπορεί να μην άντεξε και τόσο και να ξεψύχησε πια κάτω από το βάρος όλων αυτών που έχει δει. Μπορεί να φύγουν νωρίς, ξημερώματα ή ένα πρωί με το βάρος σακιδίου γεμάτου σνακ στην πλάτη, για να γυρίσουν πίσω μετά από πολύ λίγες μέρες, με απογοήτευση και συντετριμμένα όνειρα, με παρόμοιο τρόπο μ' αυτόν που ο Jesus of Suburbia στο American Idiot των Green Day φαντάζομαι να παραιτείται από την αποτυχία της μεγάλης εξόδου από την έκπτωτη πραγματικότητα και την αποξένωση του Αμερικανικού Ονείρου.



Τώρα άτομα που ταξιδεύουν στη στασιμότητα θα βρεις πολλά. Αντί γι' αυτό που βρίσκεται ακριβώς μπροστά τους, καταφεύγουν όλοι μέρα στο Facebook και τα βιντεοπαιχνίδια, με αποτέλεσμα να υποχρεώνονται να προσδιορίζουν τον εαυτό τους με τρόπο που άλλοι κρίνουν κι επιλέγουν γι' αυτούς (στην εποχή μας αναπαράγοντας συμπεριφορές, φαίνεσαι ο πιο σπουδαίος). Και πάλι είναι κάτι ονειροπόλοι που τους ζηλεύω: παραδίδονται τόσο ολοκληρωτικά στις ταινίες που βλέπουν και στη μουσική που ακούν λες κι αυτά είναι τα μοναδικά πράγματα να κάνουν στον κόσμο – απ' όλες τις υποομάδες που έχω φτιάξει στο μυαλό μου διαλέγω πιο πολύ να συμπαθώ τους ονειροπόλους. Ειδικά αυτοί που αφοσιώνονται στην εκδοχή του κόσμου που προσπαθούν να φτιάξουν είναι εκείνοι που μπορείς να ερωτευτείς περισσότερο από κάθε άλλον.



Όλοι χαφιέδες είμαστε / όλοι φοράμε μαύρα μοντγκόμερι και κοτλέ παντελόνια”

Ούτε ο κομουνισμός -και ειδικά με τις αποτυχίες και τις πτώσεις του- ούτε η θρησκεία κατάφεραν να αποσπάσουν έστω και ελάχιστα τη σύγχρονη ψυχή από το να αναζητεί να αποδώσει με οποιοδήποτε τίμημα ή μέσο εύσημα στον εαυτό της με απώτερο στόχο να δοξαστεί. Στην εποχή των ΜΜΕ και της εικόνας οποιοδήποτε είδος υστεροφημίας δεν υπολογίζεται αν δεν καταγραφεί στο τώρα· αν δε συμπεριλάβει στις συνέπειές του την εξύψωση του εαυτού και την αυτόματη μειωτική δεκτικότητα απέναντι στις πιο μετριασμένες δυνατότητες κάποιου άλλου. Γι' αυτό και τον κλέψιμο οποιουδήποτε από τον περίγυρο (που μπορεί να μεταφράζεται σε κάθε λογής χαφιεδισμό και προδοσία) πρέπει ως ένα βαθμό να θεωρείται δεδομένο, μιας κι όλο και συχνότερα πια δεν καταγράφεται στο μυαλό κανενός, ούτε καν ως ηθικό αδίκημα. «Ο θάνατός σου η ζωή μου» μας συμφέρει και τον ενισχύουμε.
«΄Ολοι φοράμε» τα ίδια, γιατί η κουλτούρα του να κοπιάρεις έχει γίνει μόδα κι άντε να αντισταθείς. Σε πιέζουν οι ίδιες σου οι αντιστάσεις, αλλά και η συγκεκριμένης χροιάς απάντηση που πρέπει να δώσεις στα άτομα που περιμένουν να αποκατασταθείς στην πραγματικότητά τους. Στ' αλήθεια κάποιες φορές είσαι ο καλύτερος μόλις έχεις απαρνηθει τη διαφωνία και συμπεριφέρεσαι ακριβώς με τον τρόπο που αναμένουν τα αστόχαστα, άνωθεν υπαγορευμένα συμφέροντα των άλλων. 

Από δημιούργημα του Στέφανου Ρόκκου
«Μαύρα μοντγκόμερι και κοτλέ παντελόνια» ή ακριβώς ό,τι δέχεται στην παρούσα κατάσταση ο συρμός, ώστε ακόμη ή και ειδικά ως κόπιες να είμαστε θελκτικοί. Η μορφή που ενστερνίζεται το ανοίκειο είναι ξεκάθαρο πως εξ ορισμού δε μπορεί να γίνει αποδεκτή. Μόνο μαθαίνοντας να κυκλοφορείς ακριβώς όπως πρέπει να δείχνεις έχεις για κάποιοες στιγμές την ημέρα το δικαίωμα να μείνεις στο αυτοσχεδιασμένα ιδιόχειρο περιβάλλον σου και να συνεχίσεις να ζεις, τουλάχιστο όταν δε μονολογείς αδιάκοπα την πίκρα σου ότι άλλαξες ή έστω τις απώλειες των αλλοτριωτικών επιδράσεων που έχεις δεχτεί.

κι ας μην πάρουμε και σήμερα, βρε αδερφέ / προφύλαξη για την υγεία μας / κι ούτε να δίνεις συμβουλές / το πώς το κατεβάζω έτσι / και πώς σκορπιέμαι έτσι / και να αφήσεις ήσυχα στα μούτρα / τις μπογιές τις μύξες και τα κλάματα / να τρέξουνε.”

              
Σε μερικούς ανθρώπους έχει ιδιαίτερα αποτελεσματικά ενσταλαχθεί να κρατούν σωστά τις αποστάσεις: ο λόγος δε μου είναι πάντα ξεκάθαρος. Μάλλον φαίνεται πως προσπαθούν να μην ξεπεράσουν κάποια συγκεκριμένα όρια εγγύτητας με τον Άλλον ως έννοια μήπως και κάτι στον τρόπο που έχουν συνηθίσει να έχουν συναίσθηση της συνέχειας της ύπαρξής τους μέσα στο χρόνο σπάσει ή διαταραχθεί· και μετά αντίο πραγματικότητα, και πώς να συνηθίσεις να ζεις σε μια κατάσταση που μπορεί να ανατρέπει τον μέχρι στιγμής μετρημένο κι οριοθετημένο στην απεραντοσύνη του ορατό ουρανό. Σίγουρα κάθε αλλαγή στις περιστάσεις χειρισμού για κάποιους απαιτεί προσοχή, ή προτιμότερα αποφυγή.
Η ομαδοποίηση κι ο διαχωρισμός, κι ως συνέπεια η δημιουργία στερεοτύπων παραμένει προαπαιτούμενο χωρίς το οποίο αδυνατούμε να ζήσουμε όλοι: εξού και ο πανικός μας μόλις κάτι δραστικό συμβεί και διαταράξει τα προσεκτικά συνταιριασμένα όρια του γνωστού μας κόσμου. Μπορούμε να ξεχωρίζουμε κάθε επιθυμητό από το ανεπιθύμητο, κι ακόμη να προβαίνουμε σε ακόμη πιο εξειδικευμένους διαχωρισμούς και διαβαθμίσεις για να ικανοποιήσουμε την εκάστοτε διάθεσή μας. Να δοκιμάσουμε να συμπεριφερθούμε με την ίδια λογική ξεδιαλέγματος των αντικειμένων και στα άτομα που γνωρίζουμε επίσης. Άλλωστε στην εποχή των προϊόντων δεν έχουμε το δικαίωμα να συμπεριφερθούμε και σ' αυτούς ως άψυχα ή έμψυχα είδη που γεμίζουν το χαμένο χρόνο μας; Εμείς διαλέγουμε να τους θέσουμε ή όχι σε λειτουργία στη ζωή μας με το πάτημα ενός κουμπιού, ή αν θέλετε εναργέστερα όπως η κίνηση της ευκατάστατης κυρίας τη στιγμή που ανοίγει ξανά το μουσικό κουτί της, μετά το πέρας μιας ημέρας εξαντλητικής καθαριότητας, στη σκοτεινότερη πλευρά του σαλονιού της, απολαμβάνοντας τη φωνή που της θυμίζει τα πάντα από αιώνες εποχών ξεχασμένες στη δίνη σταθερής κίνησης πραγματικοτήτων εκσυγχρονισμού.

Πίνακας της Ντίλκα Μπερ

Περισσότερα για την ηρωίδα μου Κατερίνα Γώγου σε επόμενη ανάρτηση· μέχρι τότε ζήστε τη ζωή καταθέτοντας στην περριρέουσα ομοιομορφία τα δικά σας είδη καθημερινών αυτοσχεδιασμών.

By Μαρία Γώγογλου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου