Επιτέλους... Ανάσταση!

Χρησιμοποιώ εδώ τη λαϊκή φράση όχι τόσο για να δηλώσω την αδημονία μου για το χαρμόσυνο χριστιανικό γεγονός, όσο επειδή είναι μια φράση στα χείλη όλων μας, όσων τουλάχιστον έχει χρειαστεί να περιμένουμε για κάτι. Χωρίς να θέλω να πω πως ο φετινός ερχομός της Ανάστασης δε μου προκαλεί ευτυχισμένες σκέψεις. Ίσα ίσα. Θεωρώ, όμως πως αξίζει να φιλοσοφήσεις το νόημα της συγκεκριμένης Ανάστασης για να κρατήσεις κάτι απ' αυτήν. 

Τζέρεμι Σαμς, Η Ανάσταση

Ας ξεκινήσουμε από την ίδια τη λέξη. Το πρόθεμα «ανά-» από το ξεκίνημα και μόνο προαναγγέλει αλλαγές, ανα-στατώσεις, ανα-κατατάξεις. Το αντιλαμβανόμαστε κι από τη γενικότερη συμπεριφορά της φύσης που ξαφνικά θυμήθηκε τις ομορφιές της και μας καλεί έξω να γιορτάσουμε κάτι ανεπαίσθητο, αφού την αληθινή σύσταση αυτής της ανα-γεννησιακής συμπεριφοράς την αγνοούμε παντελώς. Το μόνο που ξέρουμε είναι πως θα φύγουμε σίγουρα από τα απολύτως στενά όρια της καθημερινότητάς μας.

Προχωρώντας βαθύτερα μέσα στη λέξη βρίσκουμε τη δύναμη κάποιου να επανέλθει στη ζωή. Που για να το πετύχει προφανώς ήταν απαραίτητο να παρακάμψει αποτρεπτικούς παράγοντες ή / και οτιδήποτε τελοσπάντων συνέβη να βρεθεί στο δρόμο του. Βρίσκουμε, επίσης, τη σημασία της αναζωογόνησης, που, εκτός από συλλογική, μπορεί να είναι και προσωπική. Μπορεί να σημαίνει το ξύπνημα μιας ελευθερίας των προθέσεων που ξεκινάει από το εσωτερικό του ατόμου και σιγά-σιγά αποπνέεται στον περιβάλλοντα χώρο. Κι αυτό ίσως να απαιτεί προσωπική δύναμη, αλλά να κατορθώσει επιτέλους να αποτινάξει αυτό το κάτι σε μια συμπεριφορά ή σε έναν περίγυρο που είχε τελευταία καταντήσει ιδιαίτερα φορτικό. Δεν είναι αναγκαίο η Ανάσταση πάντοτε να κουβαλάει τη συγκεκριμένη σχηματική σημασία της ανάκαμψης από την ανυπαρξία, που αιώνια της αποδίδουμε, χωρίς φυσικά να επιθυμούμε να αφαιρέσουμε οποιοδήποτε κομμάτι από το κατανυκτικό πέρασμα από το σκοτάδι και τη χαρμόσυνη ανυπομονησία των ημερών.

Φυσικά πολλοί από εσάς θα αναρωτιέστε τι νόημα έχουν οι παραπάνω έννοιες και συλλογισμοί στο φαινομενικά απομονωμένο μας σύμπαν, στα ξεχωριστά και μακρινά βασίλεια της ψηφιακής ατομικότητάς μας. Στις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζουν όλοι όσοι δεν αντικρίζουν στο σήμερα της ελληνικής οικονομικής κρίσης καμία ευκαιρία να ορθώνεται σε κανέναν ορίζοντα του οπτικού τους πεδίου. Δεν είναι εύκολο να μαζέψει κανείς το κουράγιο να απαντήσει στις στενόχωρες όσο κι επιβεβαιώσιμες παρατηρήσεις τους.

Έργο του Ben Juers

Για να μη φανούμε, λοιπόν, απελπιστικά αυτιστικοί και πως δεν αποχωριζόμαστε την ατομική περιστροφή των προσώπων και των πραγμάτων γύρω από τον εαυτό μας, ας μελετήσουμε για λίγο και τη θρησκευτική σημειολογία. Η Ανάσταση του Ιησού Χριστού την τρίτη ημέρα μετά την ταφή του είναι η υπέρτατη ένδειξη του θείου πως υπακούει μόνο στους δικούς του κανόνες. Είναι το κουράγιο που μπορεί να αντλήσει ο καθημερινός άνθρωπος από την αφήγηση του Θεανθρώπου, που υπερνικά την έννοια του Θανάτου, να συνεχίσει να προσπαθεί να δημιουργεί και να αποτυγχάνει σε έναν μάταιο κόσμο που όλα φαίνονται κανονισμένα και προδιαγεγραμμένα. Είναι η ανατάραξη της μη-πραγματικότητάς μας από το Γεγονός των γεγονότων, με τη διείσδυση στο μικρόκοσμό μας μιας από τις παραδοσιακότερες των αργιών. Μια ευκαιρία να δημιουργήσουμε αναμνήσεις που θα επιθυμούμε αργότερα να μας επανέρχονται μέσα στην πλήξη των μη-συνηθειών που επιμένουμε να μην απορρίπτουμε όπως η ηλεκτρονική παρουσία στα κοινωνικά δίκτυα που νιώθουμε οπωσδήποτε την ανάγκη να δηλώνουμε μια φορά την ημέρα (και λίγο λέω).

Όσο για τη λέξη θυσία, αυτή έρχεται πρώτη πρώτη στο μυαλό μας, με το που σκεφτόμαστε τα βασανιστήρια που υπέστη ο Χριστός χωρίς κανένα ίδιον όφελος. Όπως είναι προφανές, σήμερα συχνά ακόμη και η υπομονή μας φαίνεται η ιδανική μορφή ενός χαρακτηριστικού που αδυνατούμε να ενσαρκώσουμε, ακόμη και στο ελάχιστο (γι' αυτό μάλλον γονατίζουμε και προσκυνούμε μπροστά στη ιδέα της αγκάθινης διαδρομής του Ιησού προς τη σταύρωση, και βιώνουμε με ένταση την κατάνυξη της Μεγάλης Εβδομάδας).Όσο για φως στην άκρη του τούνελ, εμείς δεν έχουμε καθόλου ορατότητα – είναι γνωστή άλλωστε η έμφυτη ανθρώπινη τάση να εμβαθύνει στα αρνητικά αποτελέσματα μιας κατάστασης, συχνά αγνοώντας ή παρακάμπτωντας σύντομα τα θετικά. 

Τιντορέλο, Ο Θρήνος για το νεκρό Χριστό

Γι' αυτό και η κατάθλιψη, μια σειρά από άλλα ψυχικά νοσήματα, αλλά και μια κατάφωρη αίσθηση προσωπικής αδικίας διατηρούν τη δύναμη να επηρεάζουν με τόση επιμονή τόσα πολλά μέλη και της ελληνικής κοινωνίας (αν και όχι μόνο) που μένουν ακίνητα να παρατηρούν τη ζωή σε οθόνες τη στιγμή που οι διεκδικήσεις των ονείρων, αλλά και το αληθινό αναστάσιμο πανηγύρι είναι έτοιμο να στηθεί εμπρός τους. Με όποια έννοια κι αν το ευχαριστιέται κανείς. Των ανοιξιάτικων λαμέ συνόλων, του λαχταριστού οβελία και των κλαρίνων ή του φιλοσοφικού ήσυχου ηλιόλουστου απογεύματος.

Καλή Ανάσταση σε όλους!

By Μαρία Γώγογλου