Πού είναι ο έρωτας;

Μακριά από το να αποτελεί κρίσιμο ερώτημα της εποχής μας, το σύνθημα «Έρωτας ή τίποτα» σε απομακρυσμένα δωμάτια των ελληνικών συνειδήσεων, όσο και σε αθηναϊκούς κι όχι μόνο τοίχους, παραμένει. Κι αν είσαι απ' αυτούς που ακόμη αναρωτιούνται αν υπάρχει κάτι κρυμμένο ανάμεσα σ' αυτές τις τρεις λέξεις, ένα ερωτηματικό ηχεί βαθιά στο τέλος της φράσης ακόμη κι όταν τη διαβάζεις σιωπηλά, αλλά με νόημα από μέσα σου.

Αφορμή γι' αυτήν την ανάρτηση στάθηκαν δυο κείμενα, ένα άρθρο εφημερίδας κι ένα πορτρέτο περιοδικού, καθώς και μια αναδρομή στον παλιό εαυτό μου που πρωτοαντίκριζε τα τζινγκλς της κρίσης πελαγωμένος χωρίς κανενός είδους ένταση ως απόρροια κατανόησης οικονομικών δεδομένων.

Ξεκινώντας, όπως ξεκάθαρα κανείς διαπιστώνει στην εμπεριστατωμένη κι όμως τόσο αισθαντική παράθεση ιδεών και δεδομένων στην έντυπη και ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας "Το Βήμα", στη ρομαντζάδα της εγχώριας καθημερινότητας κυριαρχούν ισχνά κι απογοητευτικά δεδομένα όσο και μια σειρά από δίπολα που αναντίρρητα σε γεμίζουν αμφιβολίες. Μπορεί, από τη μια μεριά, στη σημερινή οικονομική κατάσταση της συρρίκνωσης των εισοδημάτων των εργαζομένων, των χιλιάδων απολυμένων, αλλά και των αμέτρητων ανέργων, που αγναντεύουν την επόμενη μέρα χωρίς ελπίδα, η έννοια της σχέσης να μοιάζει ανέφικτη κάτω από την πίεση των καθημερινών αναγκών, που πρέπει να καλυφθούν: μια πολυτέλεια που η ζαλάδα των ευθυνών στην οποία μπορεί να καταλήξει σε αποσπά από την ευχαρίστηση να αφεθείς στο ζεστό κρεβάτι που καταλαμβάνεις ισοβίως στην πατρική στέγη, το οποίο, κατά μία έννοια, δε σου ανήκει ακριβώς. Από την άλλη μεριά, δεν είναι αυτός ακριβώς ο έρωτας για κάποιο πρόσωπο, που η σκέψη του μπορεί να σε κρατήσει ζωντανό, ακόμη και κάτω από τις τρομερότερες των συνθηκών; Δεν είναι αυτός που μπορεί να σε κάνει να ξεχάσεις το φόβο και να ξεχυθείς να κατακτήσεις το άπειρο;

Στα αινίγματα της κρίσης, ο ελληνισμός απαντάει με τα διλήμματα που ανέκαθεν τον βασάνιζαν από τις απαρχές του. Απαντάει με τον σαδιστικό, ασφυκτικό εγκλεισμό σε μια εστία αγίας οικογένειας, που τα μέλη της χρειάζονται το ένα το άλλο, όπως οι εταίροι μιας επιχείρησης συνασπίζονται με στόχο το κοινό όφελος. Όπως ένα ορφανοτροφείο που συντηρεί μια σειρά από ορφανά που περνούν το σύνολο σχεδόν της ημέρας τους κοιτώντας απ' το παράθυρο, σε αναμονή της ημέρας που θα δραπετεύσουν ή θα ενηλικιωθούν για να απελευθερωθούν, ενώ εν αγνοία τους συνείδησή τους έχει διασπείρει τις προϋποθέσεις ώστε να μην ενηλικιωθούν ποτέ. Απαντάει με την τσακισμένη πραγματικότητα νέων που περιφέρουν τα σώματά τους στα κλαμπ της επαρχίας, στις πλατείας και στις υπηρεσίες κοινωνικών δικτυώσεων με στόχο να δοκιμάσουν την πρωτόγνωρη εμπειρία μιας υπόγειας επίγευσης. Απαντάει με ερωτική ελευθεριότητα που δεν αναζητά ανταπόκριση, ούτε συναίσθημα.

Μπάνι Μπέργουικ, Ανεπίσημα Ντυμένοι

Ανεξάρτητα από το γεγονός ότι για πολλούς από εμάς, για τους οποίους το τρίπτυχο πατρίς-θρησκεία-οικογένεια μπορεί να φανερώνει απροκάλυπτα την άνευρη φύση μιας διαρκούς κατάστασης που έχει εξορίσει για πάντα κάθε υπόνοια πάθους, η αναζήτηση καινούργιου ερωτικού παρτενέρ με το που θα δύσει ο νέος ήλιος δε στέκεται ως σθεναρή αντίπραξη μιας σαπισμένης άποψης κόσμου που καταρρέει. Κι ακριβώς εκεί που το πορνό αρχίζει να διεισδύει στους νεολογισμούς περί βραχύβιων ερώτων, ξέρεις ότι το ενδεχομένως ανέφικτο όνειρο που έχτιζες επί ατέλειωτα μερόνυχτα με τις αμέτρητες Μπάρμπι και τις δακρύβρεχτες σαπουνόπερες στο μυαλό σου έχει αρχίσει να αποδομείται. Μήπως άλλωστε ο ακατάσχετα εκτεταμένος πειραματισμός, ακριβώς πριν δεις τα πράγματα μια για πάντα σοβαρά στη ζωή, και προχωρήσεις στο επόμενο βήμα νυμφευόμενος την επόμενη με τα κατάλληλα πόδια κι ενίοτε τα ξανθά μαλλιά που θα συναντήσεις, δεν έχει υπάρξει με τη σειρά του διαχρονικό δεκανίκι του συντηρητισμού;

Τη λύση αναζητάς, μα αυτή δε φαίνεται ουρανοκατέβατη από πουθενά. Μόνο, σε θεωρητικό τόνο πάντα από το στόμα του αιωνίως ποιητικά αγαπημένου τραγουδοποιού Παύλου Παυλίδη (γιατί πραγματικά δεν έχω παρατηρήσει να μιλά κάποιος με πιο φιλοσοφικό τρόπο για τον έρωτα):

«Κάποιος ψιθυρίζοντας τον έρωτά του μπορεί να τραντάξει ολόκληρο το πολιτικό οικοδόμημα, να γκρεμίσει περισσότερες εσωτερικές φυλακές, να βοηθήσει με πιο αποτελεσματικό τρόπο από κάποιον που υπερηφανεύεται ήσυχος υπηρετώντας το “πολιτικό” τραγούδι.»

με παραφρασμένη κάθε υπόνοια πρόθεσης εδώ, αλλά και μόνο για να φανεί το πόσο μπορεί να ζωγραφίσει κάποιος με τις λέξεις. Να είναι όμως αλήθεια ότι μπορείς να υπερνικήσεις υπεράνθρωπα εμπόδια για να φτάσεις εκεί όπου μπορεί να είναι πιθανή ή δυνατή μια συνάντηση με τον Άλλο, παραχωρώντας σιγά σιγά τρωτά σημεία του δικού σου εαυτού; Να είναι αυτός ο πυρήνας της αληθινής δημιουργίας, το μαγικό εκείνο μομέντουμ που μπορείς να αρχίσεις να «βλέπεις» πράγματα; Εντελώς άστοχα με πιάνει μια ευθεία παρόρμηση να ακολουθήσω κατά γράμμα τα λεγόμενά του κάθε φορά που σκέφτομαι ένα στιχάκι του ή ένα τραγούδι του στην playlist ξεκινάει.

Για το τέλος άφησα την τρομοκρατική γείωση της επιβίωσης. Η ανάγκη για αναπαραγωγή είναι αναπόδραστα τυπωμένη στα γονίδιά μας· κι αν πραγματικά ισχύει η παραδοχή πως “όταν βρίσκεσαι σε οριακή κατάσταση”, όπως πολλοί άνθρωποι γύρω μας, “επιστρέφεις στις βασικές σου ανάγκες”, τότε δε θα μπορεί σε λίγο παρά να μας είναι ξεκάθαρη κάθε ανώφελη σκέψη πως θα μπορέσουμε να ζήσουμε αψηφώντας τον έρωτα. Από την άλλη, ως έλλογα όντα που αυτοπροσδιορίζονται από την ποιότητα των σκέψεων που διατρέχουν κάθε ασήμαντη καθημερινή διαδρομή ισοβίως θα αναζητούμε τις ιδανικές συνθήκες, τόσο λιτές όσο και πολυτελείς, που να μας εξασφαλίζουν ένα ασφαλές ξεδίπλωμα ως μια αυθεντική έκφραση του εαυτού μας· το “σημείο διασταύρωσης του πολιτικού με το προσωπικό”. Ένα ζεστό αύταρκες ανθρωπόμορφα κέλυφος που κυριολεκτικά και μεταφορικά θα μας αγκαλιάσει.

Ο έρωτας δε μπορεί να κρύβεται αιωνίως από τη ζωή μας με τη μορφή σάπιου, χρεωκοπημένου ελληνοειδούς κατασκευάσματος. Πρέπει να επιλέξουμε τη στιγμή και τις συνθήκες που θα μας κατακλύσει.

By Μαρία Γώγογλου