Θεατρικός Πλούτος

Συνήθως το απολαμβάνει κανείς όταν του δίνεται η ευκαιρία να παρακολουθήσει θέατρο κυρίως λόγω εκείνων των απαιτήσεων θέασης του είδους που το καθιστούν απρόσιτο στην καθημερινότητα. Χαρακτηριστική για όσους από εμάς ζούμε στην επαρχία είναι και η έλλειψη ποικιλίας επιλογών σε αυτό τομέα. Πάντως ο Πλούτος σε σκηνοθεσία του Γιώργου Κιμούλη, σε περιοδεία αυτό το καλοκαίρι, θα μπορούσα να πω πως άξιζε κάτι παραπάνω από το να παραμερίσει κανείς τα όποια εμπόδια της καθημερινότητάς του για να σπεύσει να το δει.

Οι πρωταγωνιστές της παράστασης

Αυτό που πρωταρχικά παρατηρούσε όποιος τελικά κατάφερνε να παρευρεθεί σε μία από τις παραστάσεις της περιοδείας του αριστοφανικού έργου, χωρίς να λαμβάνει υπόψη σε βάθος τα στοιχεία που υπερισχύουν όσον αφορά στο «εδώ και τώρα» του ανεβάσματος, ήταν ξεκάθαρα το πόσο σύγχρονο μοιάζει το κείμενο σε σχέση με τη σημερινή πραγματικότητα. Η διαφθορά που συνεπάγονται τα πλούτη και η άνιση κατανομή τους, άσχετα από την ποσότητα και την ποιότητα του μόχθου των πολιτών, αγγίζει κάθε ιστό του είναι του σύγχρονου ανθρώπου που προσπαθεί να επιβιώσει στην εποχή της οικονομικής κρίσης σε μια χώρα με τα χαρακτηριστικά της Ελλάδας. Κι αυτό το παράδειγμα είναι μόνο η αρχή στη συνάντηση του χθες με το σήμερα που το αρχαίο αυτό θεατρικό επίτευγμα διαβλέπει.

Η ιδιαιτερότητα της μεταφοράς στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή με το συγκεκριμένο τρόπο παίρνει τη σκυτάλη στις παρατηρήσεις. Η επιλογή του Γιάννη Μπέζου και του Πέτρου Φιλιππίδη, δοκιμασμένων επιδόσεων κωμικών του ελληνικού θεατρικού στερεώματος εγγυάται το αποτέλεσμα· το ιδιόχειρο αποτύπωμα που αφήνει ο καθένας τους στους κεντρικούς ρόλους του Χρεμύλου και του Καρίωνα αντιστοίχως εξασφαλίζουν την αφομοίωση της αξίας του πυρήνα του έργου από το θεατή, παρά τις σύγχρονες δυσμενείς συνθήκες που υπαγορεύουν στους περισσότερους την βύθιση στην προσωπική τους μοναξιά εμπειρίας μέσω της απομόνωσης των ηλεκτρονικών συσκευών και της επίφασης κοινωνικών σχέσεων μέσω των «επικοινωνιακών δικτύων». Η απόδοση των ρόλων των καταστάσεων στις οποίες αναλαμβάνουν να μας μεταφέρουν δε σταματούν να τονίζουν τη σημασία της κοινής ενέργειας και διαδρομής μέσα στο χρόνο με άτομα που θεωρούμε ομοειδή, ή που απλώς τυχαίνει να συναναστρεφόμαστε ή να ζουν ολόγυρά μας.

Η υπόθεση του έργου εμφανίζεται ιδανικά ενδεικτική των δυνατοτήτων του, και απογειώνεται υποκριτικά και σκηνοθετικά: κατά την έξοδό του από το μαντείο των Δελφών, όπου έχει πάει για να συμβουλευτεί τους ιερείς πώς θα ήταν πιο σωστό να συμβουλέψει το γιό του να ζει ώστε να αποκτήσει οικονομική ευχέρεια, ο ήρωας Χρεμύλος βρίσκει έναν κουρελιασμένο γέρο, τον οποίο έχει ρητή εντολή από το μάντη να ακολουθήσει. Προοπτική που τουλάχιστο κάπως εξαγριώνει τον υπηρέτη του Καρίωνα, τη στιγμή που και οι δυο έχουν συνειδητοποιήσει ότι ο γέρος-ζητιάνος είναι και τυφλός. Η τύχη τους ωστόσο φαίνεται να τους χαμογελάει, όχι ολότελα από μόνη της, όταν ο γέρος αποδεικνύεται πως είναι ο γερο-Πλούτος (τον ρόλο κρατάει ο Γιώργος Κιμούλης), τον οποίο αποφασίζουν να βοηθήσουν να βρει το φως του, ώστε να αποδόσει δικαιοσύνη σε ένα αχρείο σύμπαν διεφθαρμένων κι απατεώνων, επιστρέφοντας τα πλούτη στους δίκαιους, τους άξιους και τους αποδεδειγμένα εργατικούς, αλλά κι ενάρετους στην ψυχή και το σώμα.

Η συμβολή των σκηνικών και των κοστουμιών στην ανάδειξη της διαχρονικότητας του έργου και τη μεταφορά των αξιών που αποπνέει στην εποχή μας πρέπει οπωσδήποτε να σημειωθεί. Επιπλέον, όταν φαίνεται πως οι ηθοποιοί δε χρειάζεται να απομακρυνθούν σε μεγάλη απόσταση από ένα είδος φυσικότητας της υποκριτικής τους δεινότητας, είναι δυνατό να εγγυηθεί κανείς πως το έργο θα εξασφαλίσει άφθονο αβίαστο γέλιο στο θεατή. Το φαινομενικά αδιάφορο, χαμηλού προφίλ παιξίματος του Γιώργου Κιμούλη, για μένα προσωπικά (που ομολογώ πως ήταν η πρώτη φορά που τον έβλεπα σε παράσταση) είναι ενδεικτικό αυτού του είδους επιτυχίας.

Το πως αντικρύζει ο καθένας μας τον Πλούτο είναι σημαντικό· καθώς και για τι είδους Πλούτο μιλάμε κάθε φορά. Φτάνει να περιλαμβάνει την έννοια ότι συνυπάρχουμε.

Πλούτος Αριστοφάνη, Περιοδεία 2016 

By Μαρία Γώγογλου