Αποζητώντας Συμφιλίωση με την Κακοκαιρία

ή αλλιώς πως μπορείς να παραμείνεις ενεργός όταν τα φυσικά φαινόμενα σε εξαναγκάζουν σε απραγία

Το ιδανικότερο όλων θα ήταν να έχει ο καθένας μας ακριβώς ό,τι θέλει, διαθέσιμο οποιαδήποτε στιγμή (δε γνωρίζω, πραγματικά, πόση ευχαρίστηση θα ήταν δυνατό ο καθένας μας να αντλήσει απ' αυτό, αλλά ενδεχομένως οι ευτυχείς πλευρές της ζωής να μας γέμιζαν περισσότερο, παρά την άποψή μου πως το υπεροχότερο είναι πάντοτε αυτό που δεν έχεις και προσπαθείς να πετύχεις). Επειδή, ωστόσο, ιδιαίτερα τις τελευταίες ημέρες (αν μένετε Ορεστιάδα, μπορείτε ευπειθώς να προσθέσετε μήνες), τα φυσικά φαινόμενα έχουν εμπλακεί στην προσπάθεια να μας αποδείξουν ότι εμπόδια εμφανίζονται πάντα, όπου κι αν βρεθείς κι όπου κι αν κοιτάξεις, κρίνω συνετό να δούμε όλοι την άλλη πλευρά του νομίσματος κι αληθινά να αδράξουμε την ευκαιρία που μας προσφέρει η στιγμή. Την ευκαιρία των δυσχερών καιρικών συνθηκών, που ας ελπίσουμε πως για τους υπόλοιπους μήνες του χρόνου, θα εξαφανιστούν και πιθανώς δε θα θυμόμαστε καν – ας κάνουμε, λοιπόν, τουλάχιστον κάτι μ'αυτήν.

Ξεκινώντας, οι αντίξοες καιρικές συνθήκες είναι πάντα μια ευκαιρία για ενδοσκόπηση, στην περίπτωση που επιλέξουμε ή αναγκαστούμε να μείνουμε μέσα κλεισμένοι. Μιας κι η αρχή του νέου έτους έχει μόλις κάνει την παρουσία της αισθητή, ένα πέρασμα σε όλα τα θετικά, αλλά και τα άσχημα που ενδεχομένως αναγκαστήκαμε να υποστούμε τη χρονιά που μας πέρασε ακούγεται χρήσιμη ιδέα, όταν φαίνεται πως ξαφνικά ανοίγεται μπροστά μας χρόνος για χάσιμο. Έτσι, εύκολα θα βρεθούμε πιο κοντά και στην απόφαση για αυτόν που θεωρούμε το βέλτιστο τρόπο να περάσουμε τις επόμενες στιγμές μας, ώστε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες που θα κάνουν δυνατή μια ανασκόπηση που θα μας αφήσει περισσότερο με κομμένη την ανάσα και λιγότερο με πίκρες στο στόμα στο τέλος της επόμενης χρονιάς. Αλλά, ας μην προτρέχουμε. Έχουμε τουλάχιστο στα σίγουρα να καταφέρουμε να ξεχειμωνιάσουμε μέχρι τότε.

Μια περίοδος έντονης ή / και παρατεταμένης κακοκαιρίας εύκολα ενθαρρύνει σκέψεις που μπορούν να αποδειχθούν εξίσου ευχάριστες σχετικά με ένα από τα συστατικά της ανθρώπινης δυναμικότητας. Βλέποντας αυτοκίνητα να πηγαινοέρχονται μέσα σε τόνους χιονιού ένεκα αναγκών και ισχυρών επιθυμιών, γίνεται κανείς κοινωνός στην ιδέα των αδυνάτων που μπορεί μια ψυχή να επιζητήσει παρά τις αντιξοότητες που μαστίζουν το άμεσο περιβάλλον. Κάτι τέτοιο ίσως να είχε φανταστεί ο μεγάλος υπαρξιστής Σαρτρ, όταν αναγνώρισε την πεμπτουσία του ανθρώπινου, και κατά δεύτερον θεμελιώδη πτυχή της φιλοσοφικής του θεωρίας στη σύγκρουσή με το άμεσο περιβάλλον με σκοπό το άτομο να πετύχει όσα στοχεύει. Με άλλα λόγια, η έξοδος-αναζήτηση στη μανιασμένη χιονοθύελλα, ή τελοσπάντων, κατά τη διάρκεια οποιουδήποτε χαλασμού Κυρίου παραμένει εκεί για να καθιστά διάφανα και λίγο ακόμη πιο αισθητά τα όρια της ανθρωπινότητάς μας.

Η διαρκής παραμονή στη φωλιά της κατοικίας φέρνει μοιραία στο νου την αναγκαία, κι όμως τόσο φευγαλέα αίσθηση της αυτάρκειας. Το να προσπαθείς να πλησιάσεις την ευχαρίστηση κατά δύναμην με τα εφόδια που διαθέτεις, τα τόσο περιφρονημένα από τον κυκλώνα του καταναλωτισμού, βγάζει νόημα μόνο ως τρόπος ζωής και λίγοι έχουν μάθει να το προσεγγίζουν με το σύνολο του «είναι» τους· κι αδύνατο να αναστρέψεις το σύνολο της δεκτικότητας του χαρακτήρα σου που έχει επηρεαστεί από το σύγχρονο πολιτισμό και συνηθίσει να αγνοεί την παραπάνω παραδοχή. Αγκαλιάζοντας, ωστόσο, αυτό που αυτή τη στιγμή έχεις, είτε αποτελεί εξ ολοκλήρου, είτε αποσπασματικά επιλογή σου, σου δίνει την ψυχική ηρεμία να πας παρακάτω· έστω κι αν έχεις να αντιμετωπίσεις τρομερότερες, εξοντωτικές -ίσως και στην κυριολεξία- θύελλες διλημμάτων στη συνέχεια της πορείας. Άλλωστε η φύση (και κατά γενική παραδοχή, όχι μόνο) έχει αποδείξει την πίστη της στην παντοδυναμία της προσαρμοστικότητας, και καλό είναι ο καθένας να τη λάβει υπόψη του στο βαθμό που μπορεί να την κατανοήσει.

Η παρατεταμένη παραμονή στο σπίτι λόγω κακοκαιρίας μπορεί να φέρει την απόφαση να είσαι εσύ κι όχι κάποιος άλλος. Αυτό το τόσο ίδιο και τόσο κουραστικό μέρα με την ημέρα μπορεί να γίνει τόσο ευφάνταστο και συναρπαστικό, αν το ποτίσεις και του αφιερώσεις τις απαραίτητες στιγμές σημασίας, με παράπλευρες δυνατότητες που είναι δύσκολο να προβλεφθούν. Αδιαμφισβήτητα, η απόφαση να παραδίνεσαι κάπου και να παραμένεις εκεί, μαζί με την ιδιαιτερότητα της προσέγγισης που σε συνοδεύουν πάντα θα φέρει ένα αναπόσπαστο κομμάτι σου, που ενδείκνυται να το ανακαλύψεις ακόμη κι αν στο συγκεκριμένο κομμάτι γης ή δραστηριότητας έχεις αναγκαστικά αφιερωθεί. Αδιάσπαστο κομμάτι της εν δυνάμει εμπειρίας σου παραμένει άλλωστε ακόμη και κάτι αθόρυβα συγκλονιστικό, στο οποίο ενδέχεται να μην έχεις στρέψει το βλέμμα σου ακόμη.

Αξιόλογη, κι όμως τόσο αμελητέα, αποδεικνύεται και η ευκαιρία που μας προσφέρουν οι δυσχερείς καιρικές συνθήκες να στραφούμε στο «μέσα» μας, καλλιεργώντας τις παραμελημένες, από τον εκτροχιασμό της καθημερινότητας, εκφάνσεις του. Η ευκαιρία να διαβάσουμε το βιβλίο που με τόση προσμονή για πολύ καιρό κρατήσαμε φυλαγμένο στο ντουλάπι του μυαλού μας έχει επιτέλους φθάσει· μαζί με την επιτακτικότητα για νέες ανακαλύψεις. Η διαχρονική παραίνεση να εντοπίζεις τα αποστάγματα σοφίας που κρύβονται στο να επιδιώκει κανείς να βλέπει το ανάποδο κάθε πλευράς βρίσκει, σ' αυτό το σημείο το νόημά της αφού ο ίδιος καιρός που σε καταδικάζει σε εγκλεισμό μπορεί να σε φέρει σε θέση να θυμηθείς την αγαπημένη σου μουσική, που από καιρό είχες αναβάλλει να ακούσεις στη δίνη αποφάσεων και της ιεράρχησης προτεραιοτήτων. Συχνά πτυχές του εαυτού σου, με τις οποίες τόσο καιρό ενδέχεται να μην παρέμενες σε πλήρη επικοινωνία τείνουν να παίζουν αποφασιστικό ρόλο στη φύση των ανακαλύψεων, όπως για παράδειγμα, το παρακάτω τραγούδι που ανέσυρα, με αφορμή την πιο πρόσφατη κακοκαιρία, ακριβώς επειδή η αποφάσισα ότι η παλινδρόμηση του ήρωα των στίχων ανάμεσα στις χάρες και τις απογοητεύσεις των διάφορων εποχών του χρόνου τη συγκεκριμένη περίοδο εκφράζει την ψυχική μου κατάσταση – και πέρα από αυτό, ο τρόπος που ξύνει τις πληγές της νοσταλγίας του καλοκαιριού, μέσα στον τρέχων θυμό των φαινομένων, φαντάζει παρηγορητικός.

Ο χειμώνας θα γίνει υποφερτός, αν αποφασίσεις να καλύψεις τις λεπτομέρειές του με τις ιδιαιτερότητες του χρώματος που η ψυχοσύθεσή σου εκπροσωπεί. Άφησε λοιπόν την κακοκαιρία να σου μιλήσει, ακούγοντας δεκτικά την ιστορία της.

By Μαρία Γώγογλου